pathologie jaarverslag 2005 1. Voorwoord
. 2. Afdeling/capaciteitsgroep
.
.
.
.
.
.
.
. 3. Personeel
.
.
3.2 Ondersteunend en beherend personeel. 8
3.3 Personeelsleden in fte. 10
. 11
. 11
. 12
. 13
. 13
. 14
4. Beheer
. 19
. 19
. 19
. 5. Onderwijs (studiejaar 2004-2005)
. 28
5.2 Faculteit der Gezondheidswetenschappen
. 31
. 31
. 31
5.5 Hoger en middelbaar beroepsonderwijs
. 32
. 6. Patiëntenzorg
. 33
. 35
6.3 Histologisch onderzoek. 39
. 40
. 42
. 43
. 43
. 7. Wetenschappelijk onderzoek
. 47
. 47
7.2 Thema Hart- en Vaatziekten. 48
7.3 Thema Groei en Ontwikkeling. 50
7.4 (Inter-)nationale voordrachten, congressen, cursussen, stages en
. 53
. 61
7.6 Wetenschappelijke publicaties in internationaal tijdschrift vermeld
in SCI of SSCI (wi-1). 63
. 73
. Gastsprekers
.
.
. 73
. 74
1. Voorwoord
In 2005 werden een tweetal ordinariaten aan de afdeling toegekend en wel aan dr. A. de Bruine en aan dr. A. Griffi oen. Hiermee komt het aantal hoogleraren in de afdeling op 3 en is daarmee de veel te smalle top verbreed. In het azM werden Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE's) ingesteld. De afdeling Pathologie behoort tot de RVE Laboratoria.
Met name het gezondheidszorg deel van de afdeling stond onder grote werkdruk. Enerzijds door de toename van het aantal verrichtingen, anderzijds door de aan-houdende druk vanuit het azM om meer met minder mensen te doen. Ook is veel tijd gestopt in het leren gebruiken en leren omgaan met de kinder(?)ziekten van het nieuwe laboratorium management informatiesysteem. Positieve punten waren de goede scores behaald in de landelijke SKKP rondzendingen en de quickscan van ons kwaliteitssysteem, waaruit blijkt dat een aanvraag voor CCKL accreditatie in 2007 haalbaar moet zijn. Ook het moleculair diagnostisch onderzoek breidde zich verder uit. Met name de introductie van de FISH techniek nam een grote vlucht.
Dr. S. Offerman rondde haar opleiding tot patholoog af en vond een mooie nieuwe werkplek. 2 van onze klinische stafl eden namen het besluit om elders hun carriere voor te zetten. Deze vacatures zullen begin en midden 2006 weer wor-den ingevuld. Alle aios vacatures werden ingevuld.
In het wetenschappelijk onderzoek waren de grootste successen te melden bij het oncologisch onderzoek, waar een aantal grote projecten werden goedgekeurd in de 2e en 3e geldstroom (NWO en KWF). Het aantal en de kwaliteit van de publicaties was dit jaar weer hoog en de afdeling was betrokken bij 4 promoties. Een van onze stafl eden (dr. N. Sieben) promoveerde in Leiden. Op 15 september werd er voor de 4e keer een zeer succesvolle Pathologie wetenschapsdag gehou-den.
In het onderwijs werd via een inventarisatie van de werkelijke inzet en behoefte van de staf een basis gelegd voor verdere stafdifferentiatie, waarmee we een betere verdeling proberen te realiseren van de verschillende taken (onderwijs, on-derzoek en patientenzorg) over de stafl eden. Onze deelname aan de verschillende onderwijsprogramma's van de faculteiten werd ook in dit jaar zeer gewaardeerd door de studenten en de directie van het Onderwijsinstituut, maar de omvang van de inzet blijft onder druk staan. Zeer succesvol waren de workshop Weke delen Pathologie en de workshop Car-diovasculaire Pathologie die in oktober door enkele van onze stafl eden georgani-seerd werden voor pathologen en aios. Dit initiatief zal de komende jaren zeker herhaald worden.
Ook werd gestart met de discussie over het nieuwe beleidsplan Pathologie 2006-2010. Deze discussie moet leiden tot de vaststelling van een nieuw beleidplan in het voorjaar van 2006. Dat jaar zal in het teken staan van de voorbereiding op zowel de NVVP laboratoriumvisitatie, de opleidingsvisitatie (gepland voor eind 2006, begin 2007) en de CCKL accreditatie in 2007. Afdeling/capaciteitsgroep 2.1 Dagelijks Bestuur
Daemen M., voorzitterBruïne de A., wnd voorzitter afdeling, voorzitter patiëntenzorgcommissieBeek C., beheerderBuchholtz R., hoofdanalist, voorzitter unitoverlegFrederik P., beheerder EM-unitGriffi oen A., voorzitter wetenschapscommissieSuylen van R.J., portefeuillehouder onderwijs
Het Dagelijks Bestuur komt wekelijks bij elkaar en is een belangrijk overlegme-dium tussen de verschillende groepen binnen de afdeling/capaciteitsgroep. Naast informatie-uitwisseling en toelichting van het beleid van de afdeling worden hier beheers-en beleidsbesluiten genomen. De goedgekeurde notulen van de vergade-ring van het Dagelijks Bestuur zijn openbaar en staan op de l schijf. 2.2 Patiëntenzorgcommissie
De Patiëntenzorg Commissie (PZC), ingesteld in 2003, is een commissie die zich bezig houdt met beleidsvoorbereiding en het verstrekken van advies (gevraagd/on-gevraagd) bij alle aangelegenheden die betrekking hebben op de patiëntenzorg. Er wordt vergaderd in een frequentie van 6x/jaar. In het jaar 2005 waren de belangrijkste agendapunten:Management Review 2005Kerteza-KwaliteitshandboekBeleidsplan pathologie 2006-2010LIMSWerktijdenDivisiesAIOSVoorts worden altijd de notulen van andere afdelingsgremia besproken (Unitover-leg, Unit I, Unit II, Unit IV, KAM, Lab.cie, Wetenschapscie., Assistentenoverleg).
De Patiëntenzorg Commissie was in het verslagjaar als volgt samengesteld:A.de Bruïne, voorzitterA. Driessen, stafl idM. Stevens-Baldewijns, stafl idJ. Stavast, aios
2.3 Wetenschapscommissie
De Wetenschapscommissie heeft een adviserende en begeleidende functie inzake het wetenschappelijk onderzoek van de afdeling. Het doel van de Wetenschaps-commissie is te komen tot een kwaliteitsverhoging van de wetenschappelijke in- en output. De voorzitter van de wetenschapscommissie rapporteert en adviseert aan het Dagelijks Bestuur en neemt daarin zitting.
De wetenschapscommissie is samengesteld uit:A.P. Bijnens, vertegenwoordiger postdocJ. Cleutjens, voorzitter LaboratoriumcommissieA.Griffi oen, vertegenwoordiger Oncologie, voorzitterS. Heeneman, vertegenwoordiger CardiovasculairD. Hellebrekers, vertegenwoordiger AIO'sN. Sieben, patholoog
De belangrijkste onderwerpen waren:- lopend
2.4 Laboratoriumcommissie
De Laboratoriumcommissie, die tweemaandelijks bijeenkomt, is een overlegor-gaan waarin praktische zaken het wetenschappelijk onderzoek aangaande worden besproken. Dit betreft met name zaken als ruimtebeheer, apparatuurbeleid en ARBO/milieu-beleid. De Laboratoriumcommissie is een subcommissie van de Wetenschapscommissie. De voorzitter van de Laboratoriumcommissie is lid van de Wetenschapscommissie.
De Laboratoriumcommissie is samengesteld uit:C. Beek, secretarisJ. Cleutjens, voorzitterA. Griffi oenP. GroothuisA. JanssenE. MeulemansP. MoerkerkS. Satijn
• Verdeling
Reorganisatie chemicaliënopslag en chemicaliën registratie
• Reorganisatie
Tijdelijk opheffen status C-laboratorium. Inrichten van dit lab als DNA-vrij
laboratorium. • • Opruimen
Lopende zaken en problemen aangaande het reilen en zeilen van de
2.5 Unitoverleg
Het unitoverleg komt tweewekelijks bij elkaar en heeft tot doel de algemene voortgang binnen de laboratoria van de patiëntenzorg en het secretariaat te bespreken.
Het unitoverleg is samengesteld uit:R. Buchholtz, voorzitter, hoofdanalistA. de Bruïne, voorzitter patiëntenzorgcommissie, wnd. afdelingshoofdK. Donners, leidinggevende unit III, secretariaatB. Frère, leidinggevend analist unit I, histotechniekE. Meulemans, leidinggevende unit IV, speciële techniekenR. Tonk, leidinggevend analist unit II, cytologieJ. Paulissen, kwaliteitsfunctionaris
2.6 KAM-overleg
Het KAM-team komt maandelijks bij elkaar en geeft uitvoering aan het KAM-be-leid van de afdeling. Tijdens het overleg wordt de voortgang hiervan besproken.
Het KAM-team is samengesteld uit:J. Baltis, milieucoördinator diagnostiekM. Gerrits, per 1 mei 2005 kwaliteitscoördinator unit IA. Janssen, arbocoördinator researchE. v.d. Linden, milieucoördinator researchJ. Paulissen, voorzitter, kwaliteitsfunctionarisM. Pijls, kwaliteitscoördinator unit IVR. Tulleners, kwaliteitscoördinator unit I, per 1 mei 2005 arbocoördinator diag-nostiekN. Theunissen, kwaliteitscoördinator unit II
De belangrijkste onderwerpen waren: •
Opvolging van de lopende plannen van aanpak
2.7 Website
De afdeling pathologie heeft sinds 2005 zowel een intranetsite als een algemene website. De intranetsite (http://lab.azm.nl/afdelingen/pathologie/default.htm) is bedoeld voor interne communicatie en is dan ook alleen vanuit het academisch ziekenhuis Maastricht te raadplegen. Andere disciplines binnen het ziekenhuis kun- nen zo onder andere bekijken welke klinische diagnostische technieken er op de afdeling pathologie worden verricht, op welke wijze de afdeling is georganiseerd en hoe weefsel voor een bepaald onderzoek moet worden aangeleverd. Ook be- vat deze site belangrijke informatie over het kwaliteitssysteem, de op de afdeling aanwezige chemicaliën etc. De algemene website (www.path.unimaas.nl) is voor iedereen toegankelijk via het world wide web en bevat vooral informatie over de onderzoeks- en onderwijs inspanningen van de afdeling. De site bevat uitgebreide info over de verschillende onderzoeksgroepen en contactpersonen. Verder bevat deze site actuele info over aankomende promoties, publicaties, bijdragen aan congressen, gewonnen prijzen en oraties. Binnen deze site kunnen tevens subpagina's met informatie over de weefselbank (MPTC) en extern project research worden geopend. Dit laatste be- helst contract onderzoek voor derden waarbij gebruik wordt gemaakt van appara- tuur, protocollen, mankracht en/of specifi eke kennis van de afdeling pathologie. 3. Personeel (meetmoment 31 december 2005) 3.1 Wetenschappelijk personeel Afdelingshoofd Daemen Prof.dr. M., afdelingshoofd/capaciteitsgroepvoor≠zitter Stafmedewerkers Baldewijns mw. drs. M. Bot dr. F. Bruïne de prof. dr. A. Cleutjens dr. ir. J. Cleutjens mw. dr. K. Driessen mw. dr. A. Engeland van mw.dr. M. Frederik dr. P. Gijbels mw. dr. M. Goeij de dr. A. Griffi oen prof. dr. A. Heeneman mw. dr. S. Meulemans mw. dr. E. Peutz mw.dr.C. Sieben mw. dr. N. Speel dr. E.J. Suylen van dr. R.J. Vermeulen drs. A. Consulenten Bartelings mw. dr. M., consulent kinderpathologie (LUMC) Lammens prof. dr. M., consulent neuropathologie (UMCN) Arts-assistenten in opleiding Abdul-Hamid mw. drs.M. Bottenberg drs. M. Erp van mw. dr. S. Creytens drs. D. Hodge mw. drs. J. Lutgens mw. dr. E Nollen mw. drs. L. Riedl drs. R. (gedetacheerd vanuit Amsterdam) Stessels drs. F. Stavast-Kooy mw. dr. A. Stavast drs. J. Velsen van mw. drs. M. (B-opleiding in St. Elisabeth Ziekenhuis, Tilburg) Post-doc's Bijnens mw. dr. A. Dijk van mw. dr. W.
Donners mw.dr.M. Herias mw. dr. VSchaft van der mw. dr. D. Tabruyn dr. S. Thijssen dr. V. Overig wetenschappelijk personeel Bai mw. L. AIO Beijnum van mw. J., AIO Bijsmans mw. I., AIO Cleven A., AIO Derks mw. S., AIO Hellebrekers mw. D., AIO Hillen mw. F., AIO Kisters mw. N., AIO Lievens D., AIO Lutgens mw. S., AIO Melotte mw. V., AIO Miserus RJ., AIO Schapira mw. K., AIO Sluimer mw. J., AIO 3.2 Ondersteunend en beherend personeel Managementondersteuning Beek C., beheerder Buchholtz R., hoofdanalist Essen van den mw. E., offi ce manager Paulissen J., kwaliteitsfunctionaris Unit I Frère B, leidinggevend analist/unitleider Ader H., analist histotechniek Baltis J., analist histotechniek/milieucoördinator Geenen mw. M., laborant histotechniek, obductie-assistent Gemine mw. S., analist histotechniek Gerrits mw. M., analist histotechniek Heijligen mw. A., analist histotechniek Hezik van mw. D., obductie-assistent Joosten J., analist histotechniek Joosten mw. I., analist histotechniek Kempeners mw. I., analist histotechniek Lyaruu B., analist histotechniek Smeets J., analist histotechniek Swinnen mw. L., analist histotechniek/speciale technieken
Tulleners mw. R., analist histotechniekTulleners mw. MH, analist histotechniekVlieks mw. M., obductie-assistent
Unit II Tonk R., leidinggevend analist/unitleider Kostons mw. C., analist cytologie Franssen L., analist cytologie Middendorp mw. C., afdelingsassistent Samijo mw. N., analist cytologie Vervoort P., analist cytologie Unit III Donners mw. K., hoofd secretariaat patië≠ntenzorg Bex P., mw. secretaresse Crompvoets mw. Y., secretaresse Golde mw. A. van, secretaresse Heuts mw. I., secretaresse onderwijs Merkelbach mw. C., secretaresse Mertz mw. P., secretaresse Unit IV Roemen G., leidinggevend analist/analist moleculaire diagnostiek/speciale technie- ken Peeters mw. J., analist moleculaire diagnostiek Rüland mw. A., analist speciale technieken/moleculaire diagnostiek Swinnen mw. L., analist speciale technieken/histotechniek Vries de - Pijls mw. M., analist speciale technieken Wetenschappelijk Onderzoek Aarts mw. P, analist Beckers mw. L. analist Bosch van den mw. S., analist Brandwijk J., analist Brouwer mw. E., student assistent Daenen mw. C., analist Eijck van mw., L., analist Hendriks-Partouns mw. I, analist Janssen mw. A., analist Jütten B., analist Kamps R., analist Lentjes M., analist Linden mw. E. van der, analist Moerkerk P., senior analist Robbrecht D, student assistent Roemen mw. A., analist Rousch M., analist
Satijn mw. S., analistWijnands E., analistWouters mw. K., analist
3.3 Personeelsleden per 31 december 2005
Totaal aantal medewerkers: 116 (exclusief stagaires), in 2004 was dit 109.
65 personen, waarvan 31 pers. <100% = 47,7%
54 personen, waarvan 11 pers. <100% = 20,4%
andere geldstroom Totaal 33 OBP Administratief Management 3 Analytisch Onderzoek 9 10 16.2 Totaal 42 3.4 Leeftijdsopbouw medewerkers 3.5 Ziekteverzuim 3.6 Personeelsmutaties Uitdiensttredingen Datum Naam Indiensttredingen Datum Naam 3.7 Bijzondere gelegenheden
M. Donners ontvangt een prijs voor de beste presentatie
op het Congres van Nederlandse Transplantatie Vereniging
N. Kisters ontvangt een DAS fellowship op de DAS
S. Heeneman had de derde plaats bij de verkiezingen
Benoeming van A. de Bruïne tot hoogleraar Pathologie
Benoeming van A. Griffi oen tot hoogleraar Pathologie
Workshop Cardiovasculaire Pathologie en Workshop Weke
Delen Pathologie in het Crowne Plaza in Maastricht
S. Lutgens ontving de Young Investigator Award op de
annual meeting van de Ameriacan Heart Association in
Management Review Dag Pathologie -Koetshuis Rijckholt
3.8 Jubilea 10 jaar in dienst:R.J. van Suylen
25 jaar in dienst:M. de Vries-Pijls
25 jaar ambtsjubileum:M. de Vries-Pijls
3.9 Functies en/of lidmaatschappen Baldewijns M. •
Lid werkgroep kinderpathologie der Lage Landen
Lid Nederlandse vereniging voor pathologie
Lid Belgische vereniging voor klinische cytologie
Lid Verbond der Belgische Beroepsvereniging van geneesheren-specialisten
Lid van de Society for Pediatric Pathology
Bijnens AP. • Bot F. •
Lid van de European Association for Haematopathology
Bruïne de A. •
Plaatsvervangend opleider Klinische Pathologie MSRC
Lid van het College van Regenten van de Stichting Hippocrates Studiefonds
Coördinator Regionale Coupe-avond Limburgse Pathologen.
Lid Landelijke werkgroep Urologische Tumoren (LWUT)
Lid Landelijke CBO Werkgroep Schildkliercarcinoom
Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP)
Lid American Association for Cancer Research (AACR)
Lid Pathological Society of Great Britain and Ireland
Lid British Division of the International Academy of Pathology (IAP)
Lid Nederlandse Vereniging voor Celbiologie
Lid Verkenningscommissie Faciliteit Biobank
Reviewer European Journal of Cancer Prevention
Buchholtz R. •
Lid Organisatie Cytodiagnostische Mede≠werkers
Cleutjens J. •
Penningmeester - Bestuurslid Nederlandse Vereniging voor Matrix Biologie
Penningmeester - Bestuurslid Stichting ter bevordering van
Contact man Federation of the European Connective Tissue Societies
(FECTS) •
Lid Ned. Ver voor Pathologie - sectie pathobiologie
Opleider voor Maastricht van de SMBWO - sectie experimentele
Cleutjens K. •
Lid North American Vascular Biology Organization
Lid Nederlandse Vereniging van Biochemie en Moleculaire Biologie
Daemen M. •
Coördinator hoofdlijn III CARIM (Vascular Biology)
Voorzitter Wetenschappelijke AdviesRaad azM
Voorzitter Commissie Onderzoeksbeleid (COB) FdG/FdGW
Voorzitter stuurgroep Moleculaire Diagnostiek azM/UM
Lid Wetenschappelijke Adviescommissie Pathogenese, Nederlandse
Hartstichting •
Lid selectiecommissie Established Investigator Nederlandse Hartstichting
Lid Editorial Board Arteriosclerosis Thrombosis and Vascular Biology
Lid Editorial Board Journal Vascular Research
Lid Editorial Board of the Journal of Pathology
Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie
Lid Klankbordgroep fusieproces Faculteiten der Geneeskunde en
Gezondheidswetenschappen •
Lid Executive Board Center Translational Molecular Medicine
Lid locale organisatiecommissie IVBM 2006
Voorzitter taskforce Centrale ProefdierVoorziening UM
Driessen A. •
Lid European Association for Study of the Liver
Lid United States and Canadian Academy of Pathology
Lid Pathological Society of Great Britain and Ireland
Lid Belgische Vereniging van Anatomopathologie
Lid bestuur Belgian H. pylori Contact Group
Lid Belgian Gastrointestinal Pathology Club
Lid Vlaamse Vereniging van Gastroenterologie
Lid Nederlandse vereniging voor Pathologie
Lid werkgroep Richtlijnen Infl ammatoire Darmziekten
Engeland M. •
American Association for Cancer Research (AACR) (Associate member)
Lid Nederlandse Vereniging voor Gastro-enterologie
Fransen L. •
Lid Nederlandse Vereniging voor Klinische Cytologie
Lid organisatie Cytodiagnostische Medewerkers
Aspirant lid International Academy of Cytology
Frederik P. •
Lid Colloquium Doctum Commissie Faculteit der Geneeskunde
Secretaris Stichting ter bevordering Elektronenmicroscopie in Nederland
(SEN) •
Lid Nederlandse Vereniging voor Celbiologie
Lid Nederlandse Vereniging voor Microscopie
Lid Electron Microscopy Society of America
Frère B. •
Werkbezoek Sakura i.h.k.v. Express, doorvoerapparaat, Gelsenkirche 18 mei
2004. •
Cursus "Het managen van lastige mensen" Blue Note, Maastricht, 24 juni
Gijbels M. •
Lid van de Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP)
Lid van de Nederlandse Vereniging voor Toxicologie (NVT)
Lid van de sectie Toxicologische Pathologie
Lid van de Nederlandse Atherosclerose Vereniging
Goeij de A. •
Vice voorzitter UM commissie Stralenveiligheid
Lid azM commissie Radioactieve Stoffen en Bronnen
Lid Pathological Society Great Britain and Ireland
Locaal deskundige/toezichthouder C-laboratorium Pathologie
Lid Nederlandse vereniging voor Biochemie en Moleculaire Biologie
Lid Nederlandse vereniging voor Celbiologie
Lid Nederlandse vereniging voor Pathologie
Lid American Association for Cancer Research
Lid Werkveld Commissie "Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek",
Lid Commissie Beroeps Praktijk Vorming Leeuwenborgh Opleidingen
External Examiner Dental School & Hospital, Trinity College, Dublin, Ireland
Griffi oen A. • Editor-in-Chief
Active member American Association for Cancer Research
Lid editorial board of the Biochemical Journal
Founding member of The Angiogenesis Forum
Advisor Canadian Foundation for Innovation
• Voorzitter Heeneman S. •
Lid North American Vascular Biology Organization
Lid ATVB (Atherosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology) counsil
Kostons C. •
Lid Organisatie Cytodiagnostische mede≠werkers
Lutgens E. •
Lid ATVB (Atherosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology) counsil
Lid NAVBO (North American Vascular Biology Society)
Lid Nederlandse Vereniging Voor Pathologie
Paulissen J. •
Lid Vereniging Analisten Pathologie (VAP)
Lid Werkgroep Opzetten Kwaliteitssysteem van de VAP
Lid KRAM-platform Eenheid Laboratoria en Klinische Farmacie azM
Peutz C. •
Lid Nederlandse Vereniging voor Immunologie
Lid Nederlandse Vereniging voor Nefrologie
Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie
Rousch M. •
Lid Nederlandse Atherosclerosis Vereniging
Ruland A. •
Lid Vereniging Histotechniek Neder≠land
Samijo N. •
Lid Organisatie Cytodiagnostische mede≠werkers
Aspirant lid International Academy of Cytology
Sieben N. •
Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP)
Landelijke Werkgroep Oncologische Gynaecologie
American Association for Cancer Research (AACR)
Sluimer J. •
Lid Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology (ATVB) council,
Suylen van R.J. •
Lid Pulmonary Pathology Society Verenigde Staten
Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP)
Tonk R. •
Lid Organisatie Cytodiagnostische mede≠werkers
Asp.lid International Academy of Cytology
Vermeulen A. •
Lid Nederlandse Werkgroep voor Dermato≠pathologie
Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie
Vervoort P. •
Aspirant lid International Academy of Cytology
Vries de M. •
Lid Vereniging Histotechniek Neder≠land
Lid Werkgroep Immuunhisto- en cyto≠chemie
4.1 Apparatuur
In 2005 werd voor ¤ 188.205 aan apparatuur aangeschaft (zie tabel op bijlage I). 4.2 Bibliotheek Tijdschriften aanwezig in de afdelingsbibliotheek: Gastroenterology Journal of Pathology Journal of Vascular Research
De meeste andere tijdschriften zijn on line beschikbaar. 4.3 Kwaliteits-, arbo- en milieuzorg Verankering van het kwaliteitssysteem. Ter verankering van het CCKL-kwaliteitssysteem van de afdeling werden in 2005 de hoofdstukken 11 (registratie onderzoeksgegevens) en 12 (rapportage) beschre- ven en geïmplementeerd in de dagelijkse praktijk en werd een begin gemaakt met de implementatie van hoofdstuk 6 (goederen). Verder zijn nagenoeg alle werk- voorschriften beschreven en geïmplementeerd. Alle aanwezige documenten wer- den waar nodig geëvalueerd en geactualiseerd. Voor 2006 staat de afronding van het kwaliteitshandboek en de implementatie van apparatuurvoorschriften gepland. Na deze afrondende fase staat voor medio 2007 de CCKL-accreditatie gepland. Kwaliteitsmetingen. Meldingen. Binnen de afdeling pathologie wordt een meldingensystematiek gehanteerd met de bedoeling systematische fouten op te sporen en zodoende tot verbetering van het werkproces te komen.
Overzicht van de meldingen van 2005 ten opzichte van 2004.
De meldingsprocedure van de afdeling pathologie heeft in 2005 aanleiding gegeven tot het doen van een 3 MIP-meldingen. Een overzicht hiervan is weergegeven in onderstaande tabel. Soort melding MIP-melding Rondzendingen SKKP. De afdeling pathologie heeft in 2005 deelgenomen aan de landelijke rondzendin-gen van de Stichting Kwaliteitstoetsing Klinische Pathologie (SKKP). De afdeling participeerde in de kwaliteitsmetingen voor cervixcytologie, algemene cytologie, algemene histologie, immuunhistochemie en moleculaire pathologie. De resultaten van deze rondzending zijn weergegeven in onderstaande tabel.
Naar aanleiding van de resultaten van de rondzending van de SKKP wordt een
plan van aanpak geschreven dat in de loop van 2006 zal worden uitgevoerd. Maastricht Pathology Tissue Collection.Resultaten SKKP 2005.
1. RondzendingÉén maal per jaar wordt een kwaliteitscontrole uitgevoerd op het ingevroren
1 Cervixcytologie 2 Algemene cytologie 3 Algemene histologie 4 Immuun- histochemie
weefsel in de weefselbank (MPTC) waarbij gelet wordt op het beheer van de weefselbank, de morfologie van het ingevroren weefsel en de kwaliteit van het in het weefsel aanwezige RNA. De morfologie van het materiaal, de kwaliteit van het RNA en het beheer van de weefselbank waren zodanig dat de meting geen aanleiding heeft gegeven tot een direct verbetertraject. Revisie uitslagen. In 2005 werden 8 revisies ten aanzien van de histologie en 2 revisies ten aanzien van de cytologie gehouden. In elke revisie werden 20 casus besproken. Ge-meenschappelijke verbeterpunten vormden het verhogen van de eenduidigheid in de verslaglegging en het verduidelijken van de macroscopische en microscopi-sche protocollen en de daaraan gekoppelde verslaglegging. De resultaten van de revisies van 2004 werden aangewend voor een update van het protocollenboek Pathologie. Interne auditsIn 2005 zijn 6 interne audits uitgevoerd waardoor het hele geïmplementeerde kwaliteitssysteem is getoetst. Daarnaast werd in januari een azM interne audit in het kader van de NIAZ-accreditatie van het ziekenhuis gehouden. Naar aanleiding van de gehouden audits zijn plannen van aanpak opgesteld die in de loop van 2006 zullen worden uitgevoerd. Arbeidsomstandigheden (arbo). In het begin van 2005 werd binnen de Eenheid Laboratoria en Klinische Farmacie het startschot gegeven voor het uitvoeren van een Risico Inventarisatie & Evalu- atie met behulp van het softwarepakket Bahco 3D. Alle relevante vragen werden aan de hand van interviews met medewerkers ingevuld. Het frequent niet func- tioneren van het softwarepakket heeft het nodige oponthoud veroorzaakt in de voortgang van dit project. Tevens werd in 2005 een arborondgang georganiseerd waarbij de afdeling gecon- troleerd werd op aanwezigheid en functionaliteit van noodvoorzieningen, werd aandacht besteed aan ergonomie en werden persoonlijke beschermingsmiddelen gecontroleerd. Tenslotte werd aan het chemicaliënbeleid en -beheer een nieuwe impuls gegeven. Er zijn inmiddels fi nanciële middelen beschikbaar gesteld voor het opslaan van chemicaliën volgens de in 2005 van kracht geworden PGS-15 richtlijn. Milieu. In 2005 is met name de aandacht uitgegaan naar het actualiseren van de werk- voorschriften door het beschrijven van de afvalstromen volgens de nieuwe ADR- richtlijnen. Management Review, 20 december 2005. ONDERWIJS In 2005 is de Pathologie Onderwijs Commissie (POC) weer in het leven geroe- pen, bestaande uit R.J. van Suylen, A. de Goeij en J. Cleutjens.
De onderwijsformatie staat onder druk. Er is, deels door externe factoren, een dalende tendens voor de toegekende formatie. Voor 2006 is de toekenning 2.8 fte. Bij ongewijzigd beleid van de pathologie dreigt een terugval naar 1.6 fte. Het beleid is er op gericht om de formatie op 2.8 te houden. Dit moet gebeuren via de inhoud (het vaststellen van pathologie eindtermen, onze eigen onderwijsvisie en een pathologie onderwijs plan) en vorm (het invullen van hoge onderwijsfunc-ties en een positieve attitude jegens het onderwijs). We zullen ons in de toekomst dus zelf moeten profi leren. We scoren overigens goed bij de onderwijsorganisatie en studenten wat betreft de kwaliteit van ons onderwijs (o.a. gemiddeld een 8 bij de KKS). De POC heeft de onderwijsbijdrage (2004) en de onderwijsambities van ieder stafl id in kaart gebracht. Dit laat zien dat er al sprake is van stafdifferentiatie en dat 10 stafl eden voldoen aan de 10% grens. Dit overzicht zal in de komende stafvergadering besproken worden. KAM-ZORG. Evaluatie KAM-jaarplan 2005: Van H11 & 12 van het KHB (registratie en rapportage onderzoeksgegevens) zijn nog enkele procedures te realiseren. Van H6 & 7 (verbruiksgoederen en appara- tuur) is een start gemaakt met H6, waarbij hoofdstuk 6 wordt geïmplementeerd volgens de 4e druk van de CCKL-praktijkrichtlijn. Met H4 (personeel en organisa- tie) is nog niet gestart. Werkvoorschriften (SOP's) zijn gereed, met apparatuurvoorschriften (APP's) is gestart. Bestaande voorschriften zijn actueel. Er is een meldingenanalyse over 2004 gemaakt, resulterend in een jaarrapport en een plan van aanpak dat inmiddels is gerealiseerd. Verder werd gedurende 2005 per kwartaal een meldingenrapport en een plan van aanpak gemaakt. Er is deelgenomen aan de rondzendingen van de SKKP m.b.t. de algemene histo- logie, de algemene cytologie, de cervixcytologie, de immuunhistochemie en de moleculair biologische technieken. Hiervan zijn rapporten ontvangen en er zijn samenvattingen gemaakt. De afdeling heeft goed gescoord bij deze rondzendingen. Immunohistochemie vergt aandacht. Er zijn interne kwaliteitscontroles (IQC's) uitgevoerd t.a.v. paraffi neblokjes, de MPTC en de divisies, waarvan het rapport van de maand, oktober ontbreekt. Het verbeteren van het interne meldingsformulier is niet gerealiseerd, maar zal in 2006 binnen de RVE laboratoria worden opgenomen in een breder verband t.a.v. meldingensystematiek. Een klanttevredenheidsonderzoek is niet gerealiseerd, maar zal in 2006 worden uitgevoerd binnen de RVE laboratoria met het onderzoek van het Facilitair bedrijf als voorbeeld. Alle geplande interne audits zijn uitgevoerd en er is een azM-audit op lab hemato- logie uitgevoerd. Door de fi rma Kerteza is een inventarisatie naar de stand van zaken van het kwaliteitssysteem uitgevoerd. Belangrijkste conclusies zijn dat het kwaliteitssy- steem voor het grootste deel klaar ligt, maar in onvoldoende mate wordt gebruikt binnen de afdeling. Kwaliteitszorg aan de ene kant en het primaire proces aan de andere kant wordt nu nog gezien als twee aparte taken, terwijl gesteld wordt dat
het leveren van kwaliteit onderdeel van het primaire proces is. De belangrijkste te nemen stap is de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden ten aanzien van het kwaliteitssysteem binnen de bestaande unitstructuur in te bedden. M.b.t. de RI&E zijn interviews gehouden en vragen, conclusies en aanbevelingen in Bahco ingevoerd. Een plan van aanpak moet nog worden gemaakt. Er is een interne Arbo-audit uitgevoerd, waarvan een rapport en een plan van aanpak is gemaakt en deels is gerealiseerd. M.b.t. het chemicaliënbeleid is een werkgroep ingesteld (vrz, R. Buchholtz), zijn fi nanciële middelen beschikbaar gesteld. Er is een nieuwe inventarisatie van de chemicaliën gedaan. M.b.t. milieu voldoet de afvalopslag aan de nieuwe ADR-regeling (Accord euro-péen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route. Internationale vervoersvoorschriften voor het transport van gevaarlijke stoffen over de weg. In Nederland zijn de nationale vervoersvoorschriften VLG (regeling vervoer over land van gevaarlijke stoffen) van toepassing). Het merendeel van de SOP's is aangepast op de nieuwe regelgeving. De volgende plannen van aanpak zijn gerealiseerd:• Interne audit H 1, 2 & 3 uit 2004 m.u.v. beleid registratie consulten, verplaatst
• Interne audit H 5 & 14 uit 2004 m.u.v. ontruimingsoefening• Interne audit H 8 & 13 uit 2004 m.u.v. vervanging KF• SKKP
• Revisies 2004: nieuwe versie protocollenboek
Voorstel organisatie KAM-zorg per 2006:. De organisatiestructuur van de KAM-zorg volgt het bestaande organogram van de afdelingHet voorstel is een stuurgroep in te stellen. Leden van de stuurgroep diagnos-tiek zijn de leden van het Dagelijks Bestuur. ). Taken en Bevoegheden (TBV's) van (wnd) afdelingshoofd, afdelingsmanager, unitleiders en medewerkers moet nog worden vastgelegdMet betrekking tot de research moet een TBV-structuur wor-den opgezet, waarin de TBV's van diverse functionarissen wordt vastgelegd. Taken van de stuurgroep(en) is (zijn) de coördinatie en planning van kwaliteitsacti-viteiten, het KAM-jaarplan, Interne audits, visitaties en opvolging van de uitvoering van kwaliteitsactiviteiten. Voorstel van het afdelingshoofd is één stuurgoep te maken, bestaande uit de leden van het DB. KAM-jaarplan 2006:Besluitvorming t.a.v. instellen en structuur stuurgroep(en). Hoofdstukken 11, 12, 6, 7 & 4 van het KHB afronden. Apparatuurvoorschriften klaarActualiseren van bestaande documenten. KHB omschrijven naar 4e druk CCKLJaarrapport meldingen 2005 en kwartaalrapporten meldingen 2006. In de rappor-tage een oorzaakanalyse opnemen (nieuw). Deelname aan SKKP 2006 op de bestaande gebieden.
IQC's m.b.t. histologie door unit 1, de MPTC en de divisies. Opleiden van medewerkers tot intern auditor (cursus laten volgen of door de kwaliteitsfunctionaris). Een interne auditcyclus opstellen en het uitvoeren van interne audits binnen diag-nostiek en research. Een audit van het kwaliteitshandboek. De labvisitatie door de NVvP op 23-11-2006. Het uitvoeren van een Arbo-rondgang. De RI&E en het chemicaliënbeleid verder uitvoeren. Uitvoering en opvolging van bestaande plannen van aanpak. Herbeoordeling van het management review van het KAM-zorgsysteem a.d.h.v. CCKL-richtlijn. Deelname aan activiteiten binnen RVE laboratoria (16 puntenplan), meer specifi ek een nieuw documentbeheersysteem/digitaal kwaliteitssysteem en de meldingen-rapportage binnen de RVE laboratoria. Nog niet zeker is het instellen van regelin-gen m.b.t. de temperatuursregistratie.
Voorstel instellen van een auditcyclus:Het voorstel is een 3-jarige auditcyclus in te stellen waarbij "micro"audits op detailniveau binnen een subafdeling/techniek/project worden uitgevoerd. Audits worden door de medewerkers uitgevoerd. Hiertoe dienen zij een interne auditcursus te volgen en eventueel de Basiscursus "gewoon kwaliteit" van het azM (F. Verheggen). Per jaar wordt een auditplan gemaakt en binnen 3 jaar is de hele cyclus rond. Rapportage vindt plaats aan betrokkenen en aan het afdelingshoofd. ONDERZOEK Toekomstplannen: - Sterke kanten nog meer versterken en daarna aandacht geven aan de
gemiddelde of zwakke aspecten (zie presentatie)
- Twee assistenten in de wetenschapsstage per 01-01-06. Projecten voor
assistenten laten beoordelen door de Wetenschapscommissie.
- E.J. Speel is met bezig met case reports en publicaties- Opletten dat er voldoende samenwerking en interactie is tussen de
hoofdlijnen van onderzoek (met name Oncologie)
- Vast format opstellen voor het organiseren van symposia. PATIENTENZORG - LIMS: 22 maart 2005 is het LIMS van start gegaan. De doorlooptijden zijn
verbeterd, maar er zijn nog steeds problemen met doorzenden van rapporten
naar Mirador (>98% gaat overigens goed; Moet 100% zijn). Het verkrijgen van
adequate productiegegevens (ook i.v.m fi nanciering) en het verkrijgen van
adequate managementgegevens zijn de twee volgende prioriteiten. Voorlopig
gaan we door met het LIMS, maar lange termijn is onzeker. Het systeem vergt
te veel beheer en de leverancier heeft aangegeven niet door te ontwikkelen.
- De moleculaire diagnostiek bij de SKKP zal gecheckt worden. - Positie van leidinggevend analist in onze afdeling is een moeilijke omdat de
leidinggevend analisten tussen leiding en werkvloer inzitten en moeten kiezen
tussen collega zijn of werkbaas. Functie zal opnieuw bekeken worden.
- De jaarlijkse thematische workshops zullen gehandhaafd blijven. De
onderwerpen zullen dakpansgewijs gewijzigd worden.
- Elly zal een jaarschema opstellen van de diverse activiteiten van de afdeling. - Opleiding: er zal nog gewerkt moeten worden aan: 1) refereren 2) port folio
BEHEER EN MANAGEMENT In 2006 zal een reorganisatie van het secretariaat plaatsvinden. Het aantal se- cretaressen voor de patiëntenzorg zal ingekrompen worden en de staf zal meer secretariële ondersteuning krijgen. De norm van het ziekenhuis is 1 secretaresse per 5,2 stafl eden, hoogleraren en afdelingshoofden niet meegerekend. Binnen het huidige secretariaatsbestand zal bekeken worden, wie aan de gestelde nieuwe eisen kan voldoen. In januari 2006 zal hierover feed back gegeven worden aan het secretariaat. Voorgesteld wordt, dat naast een assistent in het DB , er ook een assistent zitting neemt in de Patiëntenzorgcommissie. Beide zittingsperioden 1/2 jaar, dan wordt er doorgeschoven. 5. Onderwijs 5.1. Faculteit der Geneeskunde (studiejaar 2004/2005) Diverse onderwijsfuncties
Lid FdG Commissie Curriculum inhoudde Goeij A.
Lid Opleidingscommissievan Suylen R.J.
Jaarcoördinator TUL jaar 3, Moleculaire Levenswetenschappenvan Suylen R.J.
Lid curriculum commissie vierjarige opleiding geneeskundevan Suylen R.J.
Blokcoördinator TUL blok 3.2. Cleutjens J.
Master of health professions educationvan Suylen R.J.
Coördinator HLO en MLO stages, afdeling pathologiede Goeij A. - Cleutjens J.
Lid Pathologie OnderwijscommissieDe Goeij A., van Suylen R.J., Cleutjens J. Algemene onderwijsrollen in diverse blokken van studiejaar 1 t/m 4 . diverse colleges . tutorschappen: totaal 33 . observatorschapen: totaal 22 . cluster coach circulatie en longen: totaal 1 Klinisch pathologisch practicum Curriculum 2001 1.2 Traumata - Cleutjens J. 1.4 Shock - Cleutjens J. 1.5 Buikklachten - de Bruïne A. 2.1 Leve de cel - Bot F. 2.2 Wens-kind-mens - Suylen van R.J. 2.4 Adulthood, work and health - Rupa D. Lid blokplanningsgroep Curriculum 2001 . Cluster circulatiestoornissen/longen . Interactief college Radiologie/Pathologie . College Cluster abdomen jaar 3 . Voor- en naweken colleges coschappen chirurgie Aantal voorweken: 23 Aantal naweken: 23 Oriënterend keuze-onderwijsprogramma FdG Korte Klinische Stage
Totaal aantal studenten : 63Gemiddelde beoordeling van de korte klinische stages studiejaar 2003-2004: 7,9Gemiddelde beoordeling van de korte klinische stages studiejaar 2004-2005: 7,5
Keuze-onderwijs Combinatie Stage Pathologie 15-08-05 t/m 16-09-05 Oriënterende Stage Pathologie - 6 weeks keuze-onderwijs 12-09-05 t/m 21-10-05 Oriënterende Stage Pathologie - 10 weeks keuze-onderwijs, jaar 4 16-08-05 t/m 22-10-04 Keuzeonderwijsprogramma: Forensische Pathologie 01-11-04 t/m 24-12-04 Keuzeblok 2.6. 23-05-05 t/m 01-07-05 Obductiestage Pathologie 31-01-05 t/m 04-02-05 Stages buitenlandse studenten Periode Student(e)
5.2 Faculteit der Gezondheidswetenschappen
Biologische Gezondheidskunde (BGK) Lid blokplanningsgroep. 3.3.6. Proliferatie en differentiatie: de Goeij A. Colleges3.3.6. Tumorbiologie van colorectaal kanker: de Goeij A. 5.3 Faculteit der Cultuurwetenschappen
In het kader van de Masteropleiding ""European Studies on Society, Science and Technology" (ESST) van de FdCW wordt jaarlijks een stage op het laboratorium georganiseerd. De studenten van dit jaar, afkomstig uit Wit-Rusland en Turkije hebben een dag kennis kunnen maken met laboratoriumonderzoek en diagnos-tische patiëntenzorg op de afdeling pathologie. Hieraan hebben meegewerkt dr.A.de Goeij, dr.R.J. van Suylen en J.Paulissen. Daarnaast is er door dr.A.de Goeij een college en workshop met alle studenten ESST gehouden over het thema "Lab work: what drives it, and how?"
5.4 Biomedische Technologie (BMT) - Eindhoven
Interuniversitaire studierichting tussen TUL-Eindhoven - UM)
CollegesDamage and repair - (8W070) - Cleutjens J. Mechanical properties of living tissues - (8W200) - Cleutjens J. Moleculaire imaging - (8N060) - Daemen M. TUL - Moleculaire levenswetenschappen TutoratenBlok 3.1. - De zieke cel
Blok 3.2 - Zieke organen - Gijbels M. 5.5 Hoger en middelbaar beroepsonderwijs (HLO en MLO)
Floor VosHLO cyto-histopathologie - Hogeschool Arnhem NijmegenPeriode: 11 november 2004 - 01 juni 2005Stagebegeleider: R.Buchholtz
Ellen ClaessensHLO cyto-histopathologie - Hogeschool Arnhem NijmegenPeriode: 17 januari 2005 - 01 juni 2005Stagebegeleider: R.Buchholtz
Jeffrey PolLeeuwenborgh opleidingen - Beroep Praktijk VormingMiddenkader biologisch - MLO opleidingPeriode: 25 april 2005 - 24 juni 2005Stagebegeleider: R.Buchholtz
Mick PetersGroenewald s.g. VMBO SteinBeroep en werk oriënterende stage van twee dagen - 18/19 april 2005Stagebegeleider: R.Buchholtz
Evelien KlinkertHLO - EindhovenPeriode: augustus 2004 - januari 2005Stagebegeleider: M.van Engeland
6 Patiëntenzorg 6.1 Algemeen
De patiëntenzorg kende in het jaar 2005 opnieuw een stijging van het aantal weefsel onderzoeken, bij een stabiele productie op de terreinen van cytologie en secties. Deze hernieuwde toename van het aantal histologische aanvragen bedroeg
7%, waarbij het totale aantal jaarlijkse onderzoeken inmiddels de 20.000 nadert. We stellen vast dat de groei van de histologische productie zich voortzet: sinds 2003 komt deze groei in totaal op 20%. Voor wat betreft de cytologie was de totale productie exact gelijk, als gevolg van een lichte stijging in gynaecologische indicatie cytologie en niet gynaecologische cytologie, tegenover een geringe daling in het aantal verrichtingen ten behoeve van het Bevolkingsonderzoek op baarmoederhals kanker. Het aantal secties op volwassenen toonde wederom een lichte daling (4%), die echter door aantrekken van het aantal kindersecties (van 17 naar 28) uiteindelijk geresulteerd heeft in ge-ringe stijging van het totale aantal obducties met 1,5% tot 208, hetgeen (conform de trend van de laatste jaren) een relatief gering aantal blijft.
De aard en de complexiteit van de diagnostische aanvragen, samenhangend met de voortschrijdende academisering, evenals de ontwikkelingen binnen het azM om in Behandel- en Zorgcentra en multidisciplinaire behandelingsteams te gaan werken, hebben ook binnen de afdeling Pathologie geleid tot subspecialisatie van de aanwezige pathologen. De omzetting van de praktijkvoering naar een op deel-specialistische expertise gebaseerde divisiestructuur, die in 2003 tot stand kwam, werd dit jaar voortgezet, met subspecialistische dekking van de kinderpathologie, nefropathologie, cardiovasculaire pathologie, gastro-intestinale- en hepatopa-thologie, pulmonale pathologie, oogpathologie, gynaecopathologie, dermatopa-thologie, mammapathologie, haematologische- en lymforeticulaire pathologie, weke delen- en botpathologie, uropathologie, endocriene pathologie, cytopa-thologie en moleculaire pathologie. De neuropathologische diagnostiek wordt naar volle tevredenheid verricht door Prof.dr.M. Lammens, afdeling pathologie az St.Radboudziekenhuis te Nijmegen. Er wordt gewerkt in 5 Divisies (4 histologie, 1 cytologie) waarin steeds een beperkt aantal subspecialismen geclusterd is en waarin de desbetreffende pathologen verantwoordelijk zijn voor het invullen van de diagnostiek op hun individuele kennisgebieden. Door het tussentijdse vertrek van twee pathologen in de tweede helft van 2005, waardoor er met name hiaten ontstonden in de mamma- en gynaecologische pathologie en in de diagnostiek van weke delen tumoren, kwam de kwetsbaarheid van dit systeem duidelijk aan het licht, en moest een beroep gedaan worden op de inzet en het improvisatietalent van de resterende staf pathologie om toch een continue, hoge kwaliteit van diagnostiek te verzorgen. Aangezien de doorstroming van staf in een academische setting een gegeven is, bestaat de uitdaging voor de toekomst erin om -in een toch al krappe arbeidsmarkt- tijdig pathologen met een specifi ek deelspecialistisch profi el te scouten en aan te trekken, danwel om deze binnen de eigen opleiding te vormen en rekruteren. Daarnaast dient er gestreefd te worden naar een kern van ervaren, breed georiënteerde pathologen, die een grotere fl exibiliteit kunnen betrachten bij het invullen van de geschetste divisie-structuur, zodat het systeem minder gevoelig wordt voor personele mutaties. Hoewel dit systeem van praktijkvoering voor kwaliteit van zorg en opleiding meer voor- dan nadelen biedt, blijven er enkele inherente kwetsbaarheden die voor verbetering en verfi jning vatbaar zijn en aandacht verdienen, zoals onderlinge plan-ning en communicatie, bereikbaarheid van deelspecialisten, noodzaak van intercol-
legiale toetsing en een relatief sterk wisselende workload per deelgebied.
Naast de kwantitatieve toename binnen de histologische diagnostiek, en de parallel hieraan toenemende complexiteit behorende bij de academische functie, ervaart de patiëntenzorg een steeds grotere werkdruk door het toenemende aantal grote multidisciplinaire klinisch-pathologische werkconferenties, waarvan de meeste gecentreerd zijn rond individuele oncologische zorglijnen. Met 726 jaarlijkse conferenties, komt dit neer op een kleine 1900 arbeidsuren voor de staf, een kleine 1500 uren voor AIOS en ruim 1100 uren secretariële ondersteuning. Deze inspanningen zijn weliswaar essentieel voor het bereiken en handhaven van een goed academisch niveau van (met name oncologische) patiëntenzorg, doch verdienen binnen het systeem van interne budgettering een meer herkenbare beloning.
Ten aanzien van de ontwikkeling van het kwaliteitssysteem van de afdeling is in het jaar 2005 verder voortgegaan met het voltooien van het Kwaliteitshandboek en het vervolgen van het traject richting laboratorium accreditatie. Hierbij is in het najaar van 2005 een externe analyse verricht door de fi rma Kerteza, om de tussenstand richting CCKL visitatie en accreditatie in kaart te brengen. Op basis van hun bevindingen is het vizier gericht op medio 2007 voor het voltooien van dit traject. Het geselecteerde Laboratorium Informatie- en Management Systeem Molus AP, geleverd door de fi rma SYSMEX, werd na een jarenlange aanloopfase uiteindelijk eind maart 2005 in gebruik genomen. De introductie hiervan heeft de bedrijfsvoe-ring veranderd en in sommige opzichten verbeterd, met een kwalitatief hoog-staande service en (althans de potentie van) een meer gecontroleerde bedrijfs-voering. Helaas bleken er ondanks de langdurige en zorgvuldige voorbereiding toch nog de nodige kinder(?) ziekten aan het systeem te kleven en blijkt het in de praktijk zeer gevoelig te zijn voor storingen, en daardoor niet 100% betrouw-baar. Hierdoor wordt het systeem met een duidelijke mengeling van positieve en negatieve gevoelens beoordeeld. Voor onze cliënten, de aanvragers uit de kliniek, heeft het enerzijds geleid tot kortere doorlooptijden, doch anderzijds ook tot het volledig ontbreken van sommige uitslagen in het ZIS. Voor staf en AIOS, laborato-rium, secretariaat en automatiseringsmedewerkers heeft het systeem deels geleid tot een gevoel van controle en verbetering, doch deels ook tot frustratie en extra werk. 6.2 Moleculaire diagnostiek
De moleculaire diagnostiek heeft zich, als onderdeel van Unit IV, inmiddels een vaste plaats verworven binnen de afdeling en binnen het ziekenhuis. Er werden nieuwe technieken geïntroduceerd en de techniek van de fl uorescente in situ hy-bridisatie FISH werd verder ontwikkeld, met name op het gebied van weke delen tumoren, maligne lymfomen en urotheelcel carcinomen. De samenwerking met andere afdelingen binnen het AZM en andere pathologie afdelingen in Nederland werden geïntensiveerd. Enkele belangrijke punten:
1. Her2/Neu amplifi catie: voor het voorspellen van de gevoeligheid van
mammatumoren voor de behandeling met anti-Her2 (Herceptin). Dit is
een belangrijke test o.a. omdat met de behandeling hoge kosten gemoeid
zijn. Wij hebben hiertoe de FISH test die als "gouden standaard" wordt
beschouwd ontwikkeld. In een landelijk samenwerkingsverband met het
NKI te Amsterdam is ons lab referentielab geworden voor de provincie
Limburg. In die hoedanigheid voeren wij de FISH test op Her2/Neu
amplifi catie ook uit voor de laboratoria in de regio, wat zich uit in een
sterke toename in de productie. Wij verwachten dat deze stijging zich in
2006 zal voortzetten. Tenslotte hebben wij in 2005 ook de SKKP
kwaliteitsronde Her2/Neu verzorgd, waaruit bleek dat kwaliteitscontrole
voor deze assay van zeer groot belang is. Wij zullen in het komend jaar
verder gaan met dit initiatief om de kwaliteit van de Her2/Neu bepaling in
2. MSI analyse voor HNPCC: de samenwerking met de afdeling Klinische
Genetica bij het onderzoek van patiënten met erfelijke darmkanker
(HNPCC) werd geïntensiveerd, en inmiddels is MSI analyse één van onze
meest aangevraagde assay's waarbij MLH1,MSH2, en MSH6 kleuringen
worden uitgevoerd en gescreend wordt met een set van 5 internationaal
afgesproken microsatellietmarkers. De productiecijfers over 2005 laten de
sterke stijging in het aantal MSI aanvragen duidelijk zien.
3. Sarcoom Diagnostiek: detectie van amplifi catie van MDM2/CDK4 met de
FISH techniek werd ontwikkeld om onderscheid te kunnen maken tussen
Produktie in 2005 totaal 232 255 totaal 89 216 Kwaliteitsbewaking Ook dit jaar werd weer meegedaan aan de rondzending voor de moleculaire diagnostiek van de Stichting Kwaliteitstoetsing Klinische Pathologie (SKKP). De onderwerpen waren: weefselidentifi catie, HPV detectie en Her2/Neu bepaling. Dit laatste onderdeel werd door ons zelf georganiseerd. Het resultaat was goed, waaruit we mogen afl eiden dat onze zich ontwikkelende moleculaire faciliteit zich goed kan meten met de al langer gevestigde faciliteiten in andere laboratoria. Werk voor de regio Vanwege de centrumfunctie van het AZM beschouwen wij de diagnostiek van maligne lymfomen, weke delen tumoren en erfelijke tumoren als speerpunten van onze diagnostiek. Ook voor de FISH test op Her2/Neu amplifi catie vervullen wij een centrumfunctie. Hieruit vloeit voort dat wij in toenemende mate moleculaire tests op deze gebie- den uitvoeren voor de pathologie labs in de regio. De verwachting is dat dit aantal bij toenemende bewustwording van de rol van moleculaire diagnostiek nog zal toenemen. Wij zullen hierin ook een actieve rol spelen in de vorm van berichtge- ving en onderwijs activiteiten. De nabije toekomst Vooral in de oncologie worden steeds meer zogenaamde "targeted" behandelin- gen ontwikkeld. Deze werken alleen bij heel specifi eke tumoren en vaak kan het resultaat voorspeld worden m.b.v. een moleculaire bepaling. De ontwikkelingen op dit gebied gaan heel snel en het opzetten van deze voorspellende moleculaire bepalingen in samenwerking met de aanvragende afdelingen zal dan ook een hoge
prioriteit krijgen. Voorbeelden hiervan zijn amplifi catie van Her2/Neu, mutaties in de EGF receptor en mutaties in c-kit. Ook op andere gebieden zullen nieuwe assay's worden ontwikkeld. Tenslotte worden voortdurend de bestaande technieken geoptimaliseerd en aangevuld. Dit betreft met name de MSI bepaling, de clonaliteitsanalyse en de bepaling voor primaire tumor versus metastase.
Het opzetten van een "Molecular Core Facility". Een dergelijke faciliteit, waarin de afdeling pathologie graag zou participeren bestaat fysiek nog niet. Wel is er in toenemende mate sprake van samenwerking bij de aanschaf van dure apparatuur die vervolgens tussen afdelingen "gedeeld" wordt. Ook technische expertise wordt uitgewisseld. Op den duur mag men verwachten dat er een complete faciliteit voor alle laboratoria tezamen zal zijn, temeer daar er in de toekomst dwingende eisen aan labinrichting zullen worden gesteld, die niet altijd voor ieder lab afzonderlijk realiseerbaar zullen zijn. Op dit moment zijn de volgende testen in de diagnostiek operationeel: Duur van de Tarief aantal bepaling IgVh FR2
5 werkdagen (ma-vrij) Bepaling van de clonaliteit
5 werkdagen (ma-vrij) Bepaling van de clonaliteit
5 werkdagen (ma-vrij) Ter bepaling van de
Detectie en typering van Diversen STR analyse Totaal 6.3 Histologisch onderzoek
Vergelijking aantal histologieaanvragen in aantal en procenten van het totaal
6.4 Cytologisch onderzoek
Na de introductie van de dunne laag cytologie in 2004 is vanaf 1 januari 2005, zoals overeengekomen met alle laboratoria in de IKL regio, ook voor het bevol-kingsonderzoek op baarmoederhalskanker volledig overgegaan op deze nieuwe bewerkingstechniek. Binnen ons laboratorium is deze overgang, mede dankzij de
inzet van alle medewerkers en de voorbereidingen in 2004, goed verlopen. Alle cervixcytologie wordt nu volgens deze methode verwerkt. Verder is ook begonnen met de toepassing van dunne laag cytologie op niet-gy-naecologische cytologie. Borstels van de galwegen worden na het maken van de uitstrijken in suspensie aangeleverd en vanaf 1 juli 2005 wordt de cytodiagnostiek van urinesedimenten volledig op dunne laag preparaten uitgevoerd. Deze laatste toepassing is een onderdeel van een verbetertraject voor de urinecytologie met als belangrijkste toevoeging de Urovysion FISH techniek op urinesedimenten. Hiervoor is, in samenwerking met de moleculaire diagnostiek, in de vorm van een stage-opdracht een test-periode gestart die eind 2005 is afgesloten. Dit heeft geresulteerd in de toevoeging van deze techniek als aanvulling op de diagnostiek vanaf 1 januari 2006. Het totale aanbod aan aanvragen voor de cytodiagnostiek is nagenoeg gelijk ge-bleven t.o.v. 2004 (-0,1%). Alleen binnen de verschillende onderdelen zijn geringe schommelingen te zien: niet-gynaecologische cytologie (+ 0,7%), indicatiecytologie cervix (+ 3%) en BVO (- 3%).
De gegevens zijn gebaseerd op het aantal ingezonden aanvragen in de periode01-10-2004 t/m 30-09-2005.
Totaal ingestuurde onderzoeken voor de afdeling cytologie:
Aantal ingestuurde onderzoeken betreffende niet-gynaecologischecytologie:
Aantal ingestuurde onderzoeken betreffende gynaecologischecytologie:
Aantal ingestuurde onderzoeken betreffende indicatieve gynaecologische cytologie:
Aantal ingestuurd door specialisten ziekenhuis:
Aantal ingestuurde onderzoeken betreffende BVO gynaecologischecytologie:
Aantal ingestuurd door specialisten ziekenhuis:
Indicatieve gynaecologische cytologie Multiple screeningsprotocol indicatieve gynaecologische cytologie2005 :
BVO gynaecologische cytologie Multiple screeningsprotocol BVO gynaecologische cytologie2005 :
Niet-gynaecologische cytologie 6.5 Obducties Aanvragende afdeling 6.6 Diverse onderzoeken 6.7 Demonstraties en besprekingen Wekelijkse lunchbesprekingen (in 2005 37 ) De onderwerpen van de wekelijkse lunchbesprekingen zijn zeer divers en liggen zowel op het gebied van onderzoek, onderwijs, patiëntenzorg als kwaliteitsbewa- king. Coördinator dr. ir. J.Cleutjens. DATUM SPREKER
veranderingen29 november Sebastien Tabruyn
Klinisch-pathologische besprekingen Conform onderstaand overzicht werden er 842 klinisch-pathologische besprekin- gen gehouden.
histologiebespreking wekelijksrheumatologie tweemaandelijks
gastro-enterologie wekelijkskinderbespreking maandelijkshoofd/halsbespreking wekelijkslymfomenpanel maandelijkslongbespreking wekelijkscardiochirurgie/cardiobespreking wekelijksregionale coupe avond
cytologiebespreking wekelijksnefrologiebespreking wekelijksgynaecologie wekelijksICU bespreking
mammabespreking wekelijksobductiebespreking int. gen.
dermato-oncologiebespreking wekelijksdermatologiebespreking wekelijksurologiebespreking tweewekelijksneurochirurgie/oncologiebespreking wekelijksendocrinologie bespreking
7. Wetenschappelijk onderzoek 7.1 Onderzoeksdag
Deze onderzoeksdag werd voor de vierde maal gehouden. Hieronder volgt het
Programma Wetenschapsdag Pathologie 15 September, 2005, Kasteel Oost, Valkenburg
Sessie 1, Animal models of atherosclerosis
Calcineurin signaling as a key pathway in
Daisy van der Different types of vascularization in tumors
Sessie 3, Atherosclerosis and gene expression studies
Natasja Kisters Gene expression profi ling of atherosclerosis
Wanwisa van Gene expression profi ling of macrophages of
Sessie 4, Genetic and epigenetic regulation of cancer
Expression profi ling of serous ovarian tumors
Arjen Cleven Hypoxia in colorectal cancer
Epigenetics preceeds genetics in colorectal
16.30-17.30 Gastspreker : prof dr. G. Meijer, VU, Amsterdam
In 2006 zal de onderzoeksdag plaatsvinden op 11 oktober. Gastspreker zal zijn: prof.dr. G. Molema
7.2 Thema Hart- en Vaatziekten
Het hart-en vaatonderzoek van de afdeling is volledig ondergebracht binnen de onderzoekschool CARIM. Binnen CARIM zijn er 2 hoofdlijnen van onderzoek. De eerste lijn concentreert zich op het verder ontrafelen van de pathogenese van atherosclerose in de mens en de muis en is onderdeel van hoofdlijn III van CARIM. De tweede lijn spitst zich toe op de regulatie van matrix turnover na een infarct en is ondergebracht in hoofdlijn II van CARIM. .Eerste geldstroom projectenCalcineurin signaling as a common pathway in vascular pathologies (TuL)Projectgroep: Heeneman,
Tweede/derde geldstroomprojectenDownstream of the CD40-CD40L dyad in atherosclerosis: the answer for induction of plaque specifi c stabilityProjectgroep: Lutgens,
Macrophage and smooth muscle cell differentiation in atherosclerosis. Role of CD40L-CD40 systemProjectgroep: Lutgens,
Functional genomics and imaging to identify new regulators of plaque stabilizationProject groep:
Cleutjens K, Heeneman, Lutgens, Kooi, van Engelshoven,
Genes and pathways critical in the development of atherosclerosisProjectgroep:
Cleutjens K, Bijnens, Everlo, (Kisters, van Dijk), Daemen col-
Non-invasive imaging of carotid atherosclerotic plaquesProject groep:
Heeneman, Cleutjens K, Daemen, (Cappendijk), van
Ruptured plaque specifi c antigensProjectgroep:
Radiation-induced atherosclerosisProjectgroep: Heeneman,
Vasculin a novel vascular protein differentially expressed during atherogenesisProjectgroep: Bijnens,
Periode: 2004-2007Subsidiegever: NWO-Veni
Molecular Imaging of Ischemic Heart DiseaseProjectgroep:
Heeneman, Kooi, Cleutjens K, (Lobbes, Miserus, Herias) van
Periode: 2005-2010Subsidiegever: ICES/KIS-BSIK
Modulation of fi brosis and infl ammation as targets for plaque stabilityProjectgroep: Heeneman,
Periode: 2001-2005Subsidiegever: Industie
Target Discovery and Target Validation in AtherothrombosisProjectgroep:
Periode: 1999-2005Subsidiegever: Industrie
Identifi cation and Characterization of Antigens specifi c to Ruptured atherosclerotic plaquesProjectgroep: Cleutjens
Periode: 2002-2005Subsidiegever: Industrie
Genes and Pathways critical in development of atherosclerosisProjectgroep:
Periode: 2003-2007Subsidiegever: Industrie
7.3 Thema Groei en Ontwikkeling Divisie Ontwikkelingsbiologie Eerste-geldstroom projecten
Demir-Weusten, Dunselman, Evers, Goeij de, Groothuis,
Vierde-geldstroom projecten Identifi catie van estrogene markers in humaan endometrium voor de ontwikkeling van bioassaysProjectgroep: Dunselman, Goeij de, Groothuis, Punyadeera-Mylonas, KampsPeriode: 2001-2005Subsidiegever:
SPRM as therapy for endometriosisProjectgroep:
Punyadeera, Groothuis, Kamps, Dunselman, De Goeij
In vitro model system to evaluate the effects of modulators of steroidogenic enzymes in human endometriumProjectgroep:
Punyadeera, Groothuis, Kamps, Dunselman, de Goeij
Divisie Oncologie Transcriptional profi ling of angiogenic endotheliumProjectgroep: Griffi
AngiogenesisProjectgroep: Griffi
Angiogenic gene expression profi ling in Non-Small Cell Lung Cancer: correlation with prognosis and response to anti-cancer therapyProjectgroep: Thijssen,
Identifi cation of novel colorectal tumor suppressor genes: role in tumor biology and ap-plication as biomarkersProjectgroep:
Periode: 2004-2008Subsidiegever: TULTweede-geldstroomprojectenDesign and development of novel cytokine-like angiostatic peptides for treatment of solid tumorsProjectgroep:
Subsidiegever: NWO/STWProjectnummer: MPG
Improving FOBT based colorectal cancer screening by faeces DNA testing: copy number and promoter methylation profi ling of faeces derived DNA for secondary prevention of colorectal cancerProjectgroep: Meijer,
Methylation for early colorectal cancer detectionProjectgroep:
van Engeland, de Bruïne, Meijer, OncoMethylome Sciences
An anticancer vaccine directed against VEGFProjectgroep:
Periode: 2005-2008Subsidiegever: SENTER/Novem
Improving anti-cancer (adoptive) immunotherapy by using inhibitors of angiogenesisProjectgroep: Griffi
A peptide based antiangiogenic antitumor agentProjectgroep: Mayo,
Regulation of angiogenesis by radiotherapy in rectum carcinomaAngiotargetingProjectgroep: Griffi
Alcohol consumption and risk of genetic alterations in genes involved in colorectal cancer in the Netherlands Cohort Study on Diet and CancerProjectgroep:
European Research Advisory Panel (Biomedical and Societal)
Epigenetic silencing of caretaker genes as a cause of gatekeeper gene defects in sporadic colorectal cancer: modulation by dietary factors and polymorphisms in methyl donor metabolic enzymes Projectgroep:
Increasing sensitivity for detection of high risk fl at adenomas in population screening for colorectal cancer Projectgroep:
A genomic screen for identifi cation of angiosuppressor genes. Projectgroep:
A promoter methylation profi le of colorectal cancer: from early lesions to advanced carcinomasProjectgroep:
Novel methylation markers for early detection of ovarian cancerProjectgroep:
Case-controlled analysis of prostate biopsy tissue by gene methylation marker testing for the early detection of prostatic carcinomaProjectgroep:
Periode: 2005-2007Subsidiegever: OncoMethylome
7.4 (Inter)nationale voordrachten, congressen, cursussen, stages en werkbesprekingen Ader H. • VAP: zilverkleuringen binnen de Pathologie, Utrecht, 23 november
Baldewijns M. • IKL minisymposium : Urologische oncology in Limburg : niertumoren, Kasteel
• Casuistiek en classifi catie voor intra-uteriene vruchtdood, WKPLL, A.Z.
• Cytologie cursus voor gevorderden : Differentiaal diagnostiek door
patroonherkenning en celtypering, NVKC/VAP, AMC , 21 januari, 25 februari,
• Classifi catie van het in situ carcinoma van de borst (Ria Drijkoningen),
LOK(lokale kwaliteitsgroep vergadering) ZOL Genk, 15 februari
• Postgraduaat cursus: hersentumoren, Erasmusziekenhuis Brussel, 12 maart• Casuïstiek, WKPLL, AZ Utrecht, 21 maart• Derde betaler : nodig voor laagdrempelige zorg of een uitnodiging voor
overconsumptie ?, WVVH Vossemeren, 9 april
• Pathologendagen, Ede, 21 april• IKL minisymposium : Urologische oncology in Limburg : niertumoren, Kasteel
• Back to basics : clinico-histo-cytological correlation in cervical cytology, ULB
• CMD regelgeving : de toekomst ?, LOK ZOL Genk, 24 mei• International pediatric pathology association course, Rome,
• Workshop weke delen tumoren, Maastricht, 6-7 oktober• Wintermeeting of the Belgian Society of clinical cytology : pulmonary
• Methylerings symposium, A.Z.Maastricht, 4 november• Agressieve lymfomen, LOK ZOL Genk, 1 december• Wintermeeting Belgische vereniging voor pathologie, VUB, Brussel,
3 december GROW Science Day, Kasteel Vaalsbroek, Vaals
Bijnens AP. • Werkbezoeken NWO genomics meetings (AMC en Universiteit Leiden)
• Werkbezoeken SENTER samenwerking CARIM - Organon NV, Oss• 3rd Dutch-German Joint Meeting of Molecular Cardiology Groups, Lezing:
Genome-wide transscriptional analysis of Atherosclerosis. Münster (D), 25-26
• Dutch Atherosclerosis society, 18 maart 2005, Ermelo• Vascular Biology, NAVBO, 14-17 juni 2005, Chicago, IL, USA• Gordon Research Conference on atherosclerosis, 18-25 juni 2005, University
• European Meeting of Vascular Biology and Medicine, 28-30 september,
Hamburg• European Vascular Genomics meeting, 27 september, Hamburg• Scientifi c Sessions of the American Heart Association (AHA), 12-17 november
• Veni-Vidi-Vici netwerkbijeenkomst, Den Haag, 14 december 2005
Bot F. • 9th International Conference on Malignant Lymphoma. Lugano, Switzerland. 10 juni 2005. Bruïne de A• Winter Meeting Pathological Society of Great Britain and Ireland (187th
Meeting), London UK, 6-7 januari 2005.
• Consensus meeting Colorectale Kanker Screening, Zwolle NL,
• 96th Annual Meeting of the American Association for Cancer Research,
• AACR Special Conference "Colorectal Cancer: Molecular Pathways and
Therapies", Dana Point CA, 19-23 oktober 2005.
• Harvard School of Public Health "Leadership Development for Physicians in
Academic Health Centers", Boston MA, 23 oktober-4 november 2005. • "Diagnostic Pathology of Soft Tissue Tumors", Cambridge MA, 14-18
Cleutjens J. • Tweedaagse jaarvergadering NVMB - De Werelt Lunteren (28-29 april 2005)• Symposium: Genomics of the Heart, Maastricht 6 juli 2005• Onderzoeksdag BMT - 15 september 2005• AIO cursus - cardiovasculaire cursus 'Cardiac Function and Adaptation',
Presentatie: Cardiac woundhealing.Papendal 28 september 2005
Cleutjens K. • St Gerlach Vascular Biology Workshop, Houthem-St Gerlach,
• Dutch Atherosclerosis Society. Ermelo, 17-18 maart 2005
• European Meeting on Vascular Biology and Medicine - EVGN Genomics in
Atherosclerosis. Hamburg, 28-30 september 2005
• Wetenschapsdag Nederlandse Hartstichting - Leiden, 11 oktober 2005• Werkbezoek Organon. Oss, 2 december 2005
Daemen M. • Cardiologie Symposium, St. Gerlach, Houthem, 27-28 januari 2005• 11th LDDR-International Local Drug Delivery and cardiovascular course on
Radiation and molecular strategies. Lezing: Vessel-aging and mechanisms of
atherosclerosis, Geneve, 3-5 februari 2005
• Bijeenkomst Ned. Ver. v. Microcirculatie en Vasculaire Biologie en het Ned.
Hypertensie Genootschap. Lezing: Risk factors of Atherosclerose. Veldhoven, 24 februari 2005• 3rd Dutch-German Joint Meeting of Molecular Cardiology Groups, Münster
(D), 25-26 februari 2005• Dutch Atherosclerosis Society. Lezing: In vivo detectie van bloedingen in
humane atherosclerotische plaques met magnetic resonance imaging (MRI),
• 12e Wetenschapsdag Vascular Medicine. Lezing: Molecular Mechanism and
Imaging of Plaque Instability. Leiden, 29 maart 2005
• Onderzoeksdag faculteit Biomedische Technologie. Maastricht, 19 april 2005• Pathologendagen, Ede, 21-22 april 2005• European Atherosclerosis Society 75th EAS congress. Lezing: Mouse models
plaque rupture and apoptosis. Praag, 23-26 april 2005• European Course on the Pathology and Embryology of Genetically Engineered
Mice (EUROGEMS). Lezing: Cardiovascular Phenotyping. Nantes (F),
• Afscheidssymposium F. Bär. Lezing: Reperfusion damage and prevention: the
pathologist's view. Maastricht, 13 mei 2005• Novartis ARB/RAS Vascular Advisory Board International Summit. Lezing:
Targeting the physiology of plaque rupture. Budapest, 19-22- mei 2005
• 4th International Congress of the Vascular Access Society (VAS). Lezing:
Molecular Mechanisms of Intimal Hyperplasia. Berlijn, 25-27 mei 2005
• Magnetic Resonance Contrast Mechanisms and Molecular Imaging of Coronary
Artery Plaques. Lezing: Do we have the right animal models to study plaque
morphoogy and rupture using imaging?. Alpbach (Oostenrijk), 28-29 mei 2005• 3rd International Vulnerable Plaque Meeting. Lezing: Basics on their way to the
clinics. Capri (Italië), 12-13 juni 2005
• XIV International symposium on Atherosclerosis, Rome, 18-22 juni 2005• PI Meeting BSIK programma "Molecular Imaging of Cardiac Ischemia",
• Aachen-Maastricht Research Meeting. Lezing: Regulators of plaque instability.
• Summercourse CARIM, EVGN, Maastricht 6-10 juli 2005• European Society of Cardiology. Lezing: Mechanisms of plaque destabilisation.
• KNMG Training visiteren voor opleidingsvisitatie, Utrecht, 8 september 2005• Wetenschapsdag Pathologie, Maastricht, 15 september 2005• EVB-EVGN Genomics in Atherosclerosis. Lezing: Molecular Mechanisms of
plaque instability. Hamburg, 28-29 september 2005
• SMR Meeting "Challenges facing drug discovery in vascular disease". Lezing:
Cathepsin K - from gene to screen. Is it a therapeutic target for the
prevention of plaque rupture in atherosclerosis? Newhouse, Schotland, 30
• Mede organisator Workshop Cardiovasculaire Pathologie, Maastricht, 5-7 oktober
• Bezoek laboratorium prof. Weber, Aken. Lezing: Plaque rupture: Basics on
their way to the clinic. Aken, 12 oktober 2005
• American Heart Association, Dallas, Texas, 12-17 november 2005• Bezoek laboratorium prof. R. Bugiardini. Lezing: Plaque Vulnerability. Bologna
• Nationaal Innovatie Event. Debat:"Open innovatie: sleutel voor Nederlands en
Europees succes". Maarssen, 7 december 2005
Donners M. • St Gerlach Vascular Biology Workshop, Houthem-St Gerlach,
• Congres Nederlandse Transplantatie Vereniging, Kerkrade, 9-11 maart 2005.
Presentatie: Low dose FK506 as a novel therapeutic opportunity in vascular
pathologies• Beyond Genome 3rd annual conference on RNA interference, San Fransisco,
• 3rd European Meeting on Vascular Biology and Medicine (EMVBM), Hamburg,
28-30 september 2005. Poster: The CD40-TRAF6 axis is the key-regulator of
the CD40-CD40L system in neointima formation
• Scientifi c Sessions American Heart Association, Dallas, 13-16 november 2005.
Presentatie: The CD40-TRAF6 axis is the key-regulator of the CD40-CD40L
Driessen A. • Werkgroep Richtlijnen Infl ammatoire darmziekte, CBO, Utrecht,
• Belgian Week of Gastroenterology. Presentatie: Helicobacter Pylori, a bug
involved in the development of gastric lymphoma, Spa, 24-26 februari 2005
• Belgische Vereniging voor Pathologie: Brain tumors, Erasmusziekenhuis,
• Limburgse Werkgroep voor Hepatologie. Diverse onderwerpen in de
• Werkgroep Richtlijnen Infl ammatoir darmziekte, CBO, Utrecht, 12 april 2005• NVVP, Pathologendagen, Ede, 22 april 2005• Belgian GI pathology Club, Leverpathologie, UCL, Brussel, 23 april 2005• Werkgroep Richtlijnen Infl ammatoir darmziekte, CBO, Utrecht, 24 april 2005• Werkgroep Richtlijnen Infl ammatoire darmziekte, CBO, Utrecht, 13
• Moleculaire diagnostiek, ZOL, Genk, 28 september 2005• UEGW. Presentatie: Diffuse and/or superfi cial p53 expression in Barrett's
mucosa correlates with at least severe dysplasia, Kopenhagen,
• Werkgroep Richtlijnen Infl ammatoire darmziekte, Utrecht, 1 november 2005• Agressieve lymfomen, ZOL, 1 december 2005• Belgian H. Pylori Contact Study Group, Brussel, 13 december 2005
Engeland M. • 9th European Winter Oncology Conference (EWOC-9) meeting
Flims, Zwitserland, Presentatie: DNA methylation in colorectal cancer.
• V-ICI Symposium 'Epigenetics in oncology and immunology'. VUMC
Amsterdam. Presentatie: Epigenetic versus genetic profi ling in colorectal
• KWF/ZONMW consensus meeting 'Population screening for colorectal
• Symposium 'Secundaire preventie van gastro-enterologische tumoren', VUMC
Amsterdam. Presentatie: Complexe pathogenese van dikke darmkanker:
mogelijkheden en belemmeringen voor screening. 24 februari 2005
• 96th Annual AACR meeting, Anaheim, Verenigde Staten, 16-10 april 2005• Scientifi c Advisory Board Meeting OncoMethylome Sciences, Brussel, Belgie
Presentatie: Methylation profi ling identifi es GATA-4 as a sensitive and specifi c
marker for detection of colorectal cancer. 3 november 2005
• GROW wetenschapsdag, Kasteel Vaalsbroek. Presentatie: The sound of
silence: ethylation markers for early detection of colorectal cancer. 16
• Organisator symposium: DNA methylation in cancer: tumor biology and clini-cal applications, Maastricht, 4 november 2005
Franssen L. • Cursus liquorcytologie, 14 oktober 2005
Frederik P. • 3D EM workshop: TEM in life sciences.
Vitrobot, principles and operation. Eindhoven, 24-28 oktober 2005
• Liposome advances-progress in drug and vaccine delivery. Lezing: Liposomes
dynamics resolved by cryo-electron microscopy-probing into drug and gene
Gijbels M. • Gordon Research Conference: Atherosclerosis. Presentatie: Ionizing radiation
accelerates the development of atherosclerosic lesions in APOE-/- mice and
predisposes to an infl ammatory vulnerable plaque phenotype. Biddeford, ME,
Goeij de. • First International Medical Education Conference. Lezing: Integration of basic
and clinical sciences in medical curricula: Fiction or fact in the future? Lezing:
Student-centered Medical Education: Maastricht Experiences, Alexandria,
• ESBRA 2005 Alcohol, Genes and Cancer. Canterbury, U.K.,
• AMEE conference. Amsterdam, 31 augustus - 2 september 2005• World Congress on Endometriosis. Member Scientifi c Organising Committee.
Griffi oen A. • EU-meeting Angiotargeting, presentatie:'Identifi cation of novel targets on
tumor endothelium', Milan, Italy, 26-27 oktober 2005
• Seminar at the Academic Medical Center, presentatie: 'Anti-angiogenesis;
specifi c targeting of tumor vasculature', Amsterdam, 14 december 2005
• EU-meeting Angiotargeting, presentatie:'Transcriptional profi ling of tumor
• Vascular Biology Program Seminar, Children's Hospital, Harvard University,
presentatie: 'Angiogenesis inhibition to improve anti-cancer immunity', Boston, USA, 8 juli 2005
Heeneman S. • American Heart Association, Scientifi c Sessions 2005 - Dallas,
• Wetenschapsdag Nederlandse Hartstichting - Leiden, 11 okt 2005• 8e DAS symposium, Ermelo, 18 maart 2005• St Gerlach Vascular Biology Workshop, Houthem-St Gerlach, 27-28 jan 2005• 3rd European Meeting on Vascular Biology and Medicine. Hamburg 28 sept- 30 sept
• 11th annual Scandinavian atherosclerosis conference (SSAR), Copenhagen,
Hellebrekers D. • 3rd Dutch Chromatin Community Meeting. Lezing: DNMT inhibitors as
angiostatic agents. Kerkrade, 7-8 december 2005
Herias V. • NHS Wetenaschapsdag Utrecht, 11 oktober 2005• Carim Symposium, Maastricht, 23 november 2005
Lievens D. • Cursus Proefdierkunde (artikel 9), Maastricht, december 2005
Lutgens E. • The pathogenesis of plaque rupture. EU-India Thematic Workshop on
Genomics and Biotechnology for Health. April 27-28 2005, New Dehli, India.
• Vascular Biology, NAVBO, 14-17 juni 2005, Chicago, IL, USA• Gordon Research Conference on atherosclerosis, 18-25 juni 2005, University
• Atherosclerotic plaque stability: CD40(L) and beyond.5e Wetenschapsdag
Nederlandse Hartstichting, October 11 2005, Amsterdam.
• Scientifi c Sessions of the American Heart Association (AHA),
12-17 november 2005, Dallas, Tx, USA. Paulissen J. • Cursus Effectief Presenteren, Blue note, november 2005• Conferentie veiligheid en milieu in ziekenhuislaboratoria Cycle Systems,
• Bespreking rondzendingen SKKP 2005, De Bilt, 15 december
Peutz-Kootstra C. • Consensus bijeenkomst nefropathologen in het kader van landelijke SLE
nefritis studie, UMC-Utrecht 29 april en 10 juni.
• Lezingen 'anti-GBM glomerulonefritis' en 'IgA nefritis, M. Alport en dunne
basaalmembraan nefropathie'. Boerhaave cursus Praktische nefropathologie
2005, LUMC Leiden, 7 en 8 september 2005.
• Najaarsvergadering Nederlandse Vereniging voor Pathologie, Nijmegen, 29
• Lezing ''Small vessel vasculitis'. Cursus Cardiovasculaire pathologie, Maastricht,
• ASN Renal week 2005, Philadelphia, PA. USA. 9-15 november 2005. • Lezing "Transplantatie en graft-versus-host disease". BOP cursus
Immunopathologie voor AIOS pathologie, Groningen. 18 november 2005. Samijo-Theunissen N. • Cursus liquorcytologie, 14 oktober 2005
Schaft van der D. • Fifth Interdisciplinary Euroconference on Angiogenesis, Sitges (Spanje), mei
Sieben N. • Gynecologic Pathology course, Barcelona, 26-29 januari 2005• 96th Annual meeting of the American Association for Cancer Research,
• European Congress of Pathology. Parijs 4-8 september 2005• Wetenschapsdag Pathologie, 15 september 2005. Presentatie: Genetic profi ling
of serous borderline tumors of the ovary 'Borderline' behaviour unravelled?
• Hammersmith breast pathology course, London, 22-23 september 2005• Scientifi c Advisory Board Meeting OncoMethylome Sciences. Presentation:
expression profi ling of serous tumors of the ovary Brussel, 3 november 2005
• Organisatie Methylation Symposium, Maastricht, 4 november 2005• Organisatie Symposium aangaande loopbaanontwikkeling van vrouwelijke
medicische specialisten, Maastricht, 15 november 2005
Sluimer J. • St-Gerlach Vascular Biology Workshop. Houthem-St. Gerlach,
• Dutch Atherosclerosis Society. HIF1a and 2a expression in vulnerable human
atherosclerotic plaques. Ermelo, 18 maart 2005
• Arteriosclerosis, thrombosis and vascular biology (ATVB). HIF1a, 2a and
target gene expression in vulnerable atherosclerotic plaques. Washington,
• European Vascular Genomics Network (EVGN) summer course. Maastricht,
• Wetenschapsdag Pathologie. Valkenburg, 15 september 2005• European Meeting on vascular biology and medicine (EMVBM). HIF1a, 2a and
target gene expression in vulnerable atherosclerotic plaques; A new ACE on
the table: ACE2 expression in human atherosclerosis, Hamburg, 28-30
• Werkbezoek Dr. Gasc, Inserm U36. Parijs, 8-9 november 2005• PhD-course program certifi cate Cardiovasculair Research Institute Maastricht
Suylen van RJ. • Vergadering LVC, Amersfoort, 10 februari 2005• Cursus cardiovasculaire pathologie voor Boston Scientifi c, Maastricht, 15
• Pathologendagen, Ede, 21 april 2005• Congres Pulmonary Pathology Society, Annecy, 15, 16 en 17 juli 2005• Post-Barcelona meeting longkanker, Thorn, 13 september 2005• Cursus visiteren CBO, Utrecht, 15 september 2005v Vergadering NVVP, Nijmegen, 29 september 2005• Organisatie workshops Cardiovasculaire pathologie, Maastricht,
• Longpathologendag Canisiusziekenhuis, Nijmegen, 14 oktober 2005• Autograft Pathologie, Rotterdam, 3 november 2005
• NVMO-congres, Egmond aan Zee, 17 en 18 november 2005
Thijssen V. • Leergang Werkingskracht voor Onderzoekers. SSC-Loopbaancentrum,
• Refereeravond Longziekten, Born, 4 januari 2005• 3rd International Sympsoium on Targeted Anticancer Therapies, Amsterdam,
3-5 maart 2005• GROW Pizzameeting, Maastricht, 11 april 2005• DNA methylation in cancer: tumor biology & clinical applications, Maastricht,
Tonk R. • Regionale informatiebijeenkomst BVO (voor analisten, pathologen en
screeningsmedewerkers), IKL. Deelname en presentatie bijzondere casus uit
het bevolkingsonderzoek. Stein-Urmond, 15 september 2005. • Minisymposium "urological cancermanagement: The Urovysion Advantage",
Maastricht, 27 oktober 2005• Cursus "Nieuwe inzichten en ontwikkelingen t.a.v. de gynaecologische
cytologie" Noordwijkerhout, 17 en 18 november 2005
Vermeulen A. • Boerhaave cursus "Controversen in de oncologie", Leiden, 6 januari 2005• Nederlandse werkgroep Dermatopathologie, Amsterdam, 7 januari 2005• 8. Giessener Dermatohistologisches Kolloquium, Giessen, 4-6 maart 2005• Pathologendag NVVP, Ede, 22 april 2005• Workshop Cardiovasculaire Pathologie, Maastricht 5-7 oktober 2005• Diagnosis of melanocytic lesions, Parijs, 25 november 2005*
Vervoort P. • Vierdaagse praktijkcursus punctiecytologie in het AMC, 21 jan - 1 april 2005
7.5 Dissertaties Promotie stafl id
Sieben NLG - Genetic profi ling of serous borderline tumors of the ovary. LUMC, 25 oktober 2005
Promotie met afdelingslid als promotor of copromotor
Donners MMCP - Evaluation of novel therapeutic targets and diagnostic tools for
atherosclerotic plaque progression: immunisuppression and proteomics. UM 4 maart 2005 Promotor: prof.dr. M.J.A.P. Daemen. Co-promotor: dr. S. Heeneman
Dhore C - Molecular regulation of vascular calcifi cation. UM, 3 juni 2005. Promo-tor: prof.dr. M.J.A.P. Daemen. Co-promotor: dr. J. Cleutjens
Lüchtenborg M - A molecular epidemiologic study on colorectal cancer: meat, fat, smoking and genetic alterations. UM, 1 juli 2005. Copromotor: dr. A.F.P.M. de GoeijBaeten CIM - Angiogenesis and leukocyte infi ltration in malignant tumors. UM,22 december 2005. Copromotor: prof. dr.A.W.Griffi oen
Bijdragen aan promoties elders
Ramakers CRB - Molecular characterization of ionic currents in the normal and remodeled canine heart. UM 11 maart 2005. Voorzitter beoordelingscommissie: prof.dr. M.J.A.P. Daemen
Smeets EEJ - Rett syndrome 1954-2004. UM, 1 juni 2005. Voorzitter beoorde-lingscommissie: prof.dr. M.J.A.P. Daemen
Dhore CR - Molecular regulation of vascular calcifi cation, UM, 3 juni 2005. Lid corona: prof. dr.A.W.Griffi oenLüchtenborg M - A molecular epidemiologic study on colorectal cancer: meat, fat, smoking and genetic alterations. UM, 1 juli 2005, Lid beoordelingscommissie: prof. dr. M.J.A.P. Daemen, Lid corona: prof.dr. A.P. de Bruïne
Wouw van de AJ - Unknown Primary Tumour. UM 1 juli 2005. Lid beoordelings-commissie: prof.dr. A.P. de Bruïne.
Nys SMM - Antibiotic resistance and the commensal fl ora. UM 9 september 2005. Lid corona: prof.dr. A.P. de Bruïne.
Bosch AM - Diagnostic Procedures in Breast Cancer. UM, 21 september 2005. Lid beoordelingscommissie: prof. dr. A.P. de Bruïne.
Tabruyn S - Mechanistical aspects of angiogenesis inhibition by the 16kD fragment of prolactin, Universiteit Luik, 23 september 2005. Lid beoordelingscommissie: prof. dr.A.W.Griffi oen
Swelsen WTN - Genetic polymorphism of HLA class I. UM, 30 september 2005. Lid promotiecommissie/corona: prof.dr. A.P. de BruïneGeorgieva AM - The VLDL-TG pathway and metaqbolic heterogeneity in familial combined hyperlipidemia. UM, 3 november 2005. Lid beoordelingscommissie:
Stekelenburg A - Mechanisms associated with deep tissue injury induced by sustained compressive loading. TU Eindhoven, 22 november 2005. Lid beoorde-lingscommissie: prof.dr. M.J.A.P. Daemen
Kristina TN - Generic objectives for community-based education in undergra-duate medical programmes: the perspectives from developing countries. UM, 23 november 2005. Lid corona: dr. A.F.P.M. de Goeij
Lutgens LCHW - Citrulline; a serological parameter for monitoring epithelial small bowel cancer treatment induced injury. UM 2 december 2005. Lid beoorde-lingscommissie: prof.dr. A.P. de Bruïne
Pijnenborg H - The biology of endometrial carcinoma, UM, 2 december 2005. Lid corona: prof. dr.A.W.Griffi oen
Celle de - Experimental myocardial infarction: a proteomics point of view. UM 7 december 2005. Lid beoordelingscommissie: prof. dr. M.J.A.P. Daemen
DeLussanet Q - Magnetic resonance imaging of neovasculature, UM, 9 december 2005. Lid corona: prof. dr.A.W. Griffi oen
Panhuysen R - Demography and Health in early medieval Maastricht. Prosopo-graphical observations on two cemeteries. UM 15 december 2005. Lid corona: prof.dr. M.J.A.P. Daemen
Sharma UC - Causative and predictive roles of macrophage activation and galec-tin-3 production in heart failure. UM 21 december 2005. Lid beoordelingscom-missie: prof.dr. M.J.A.P. Daemen. Lid corona: dr. J. Cleutjens
7.6 Wetenschappelijks publikaties in internationaal tijdschrift vermeld in SCI of SSCI (wi-1)
1. Accord RE, Suylen van RJ, Brakel van TJ, Maessen JG - Post-mortem histologic evaluation of microwave lesions after epicardial pulmonary vein isalation for atrial fi brillation. Ann Thorac Surg 2005; 80(3): 881-887. IF 2.052 C
2. Beijnum van JR, Eijgelaar WJ, Griffi oen AW - Towards high-throughput functional target discovery in angiogenesis research. Trends Mol Med 2005; 12(1): 44-52. IF 7.497 C en O
3. Beijnum van JR, Griffi oen AW - In silico analysis of angiogenesis associeted gene expression identifi es angiogenenic stage related profi les. Biochem Biophys Acta 2005; 1755(2): 121-134 IF 16.120 C en O
4. Boesten LS, Zadelaar AS, Nieuwkoop van A, Gijbels MJ, Winter de MP, Havekes LM, Vlijmen van BJ - Tumor necrosis factor-alpha promotes atherosclerotic lesion progression in APOE*3-Leiden transgenic mice. Cardiovasc Res 2005; 66(1): 179- 185. IF 4.692 C
5. Brandes JC, Engeland van M, Wouters KA, Weijenberg MP, Herman JG - CHFR promoter hypermethylation in colon cancer correlates with the microsa- tellite instability phenotype. Carcinogenesis 2005; 26(6): 1152-1156 IF 5.405 O
6. Brandwijk RJ, Nesmelova I, Dings RP, Mayo KH, Thijssen VL, Griffi oen AW - Cloning an artifi cal gene encoding angiostatic anginex: from designed peptide to functional recombinant protein. Biochem Biophys Res Commun 2005; 333(4): 1261-1268. IF 2.935 C en O
7. Brink M, Weijenberg MP, Goeij de AF, Roemen GM, Lentjes MH, Bruine de AP, Goldbohm RA, Brandt van den PA - Meat consumption and K-ras mu- tations in sporadic colon and rectal cancer in the Netherlands cohort study. Br J Cancer 2005; 92(7): 1310-1320. IF 3.639 O
8. Brink M, Weijenberg MP, Goeij de AF, Roemen GM, Lentjes MH, Bruïne de AP, Engeland van M, Goldbohm RA, Brandt van den PA - Dietary folate intake and k-ras mutations in sporadic colon and rectal cancer in the Netherlands cohort study. Int J Cancer 2005; 114(5):824-830. IF 4.56 O
9. Brunenberg DE, van Steyn MJ, Sluimer JC, Bekebrede LL, Bulstra SK, Joore MA. Joint Recovery Programme Versus Usual Care: An Economic Evaluation of a Clinical Pathway for Joint Replacement Surgery. Med Care. 2005;43:1018-1026. IF 3.228 Overig
10. Bulck van den K, Decostere A, Baele M, Driessen A, Debongie JC, Burette A, Stolte M, Ducatelle R, Hasebrouck F - Identifi cation of non-Helicobacter pylori spiral organisms in gastric samples from humans, dogs and cats. J Clin Microbiol 2005; 43(5): 2256-2260. IF 3.565 O
11. Cappendijk VC, Cleutjens KB, Kessels AG, Heeneman S, Schurink GW, Welten RJ, Mess WH, Daemen MJ, van Engelshoven J, Kooi ME - Assessment of human atherosclerotic carotid plaque components with multisequence MR Imaging: Initial Experience. Radiology 2005; 234(2): 487-492. IF 4.844 C
12. Celle De T, Vanrobaeys F, Lijnen P, Blankesteijn WM, Heeneman S, Beeumen van J, Devreese B, Smits JF, Janssen BJ - Alterations in mouse cardiac proteome after in vivo myocardial infarction: permanent ischaemia versus ischaemia-reperfu- sion. Exp Physiol 2005; 90(4): 593-606. IF 1.695 C
13. Chang A, Peutz-Kootstra CJ, Richardson CA, Alpers CE - Expanding the pathologic spectrum of light chain deposition disease: 1 rare variant with clinical follow-up of 7 years. Modern Pathology 2005; 18(7): 998-1004. IF 3.821 C
14. Chebotareva N, Bomans PH, Frederik PM, Sommerdijk NA, Sijbesma RP - Morphological control and molecular recognition by bis-urea hydrogen bonding in micelles of amphiphilic tri-block copolymers. Chem Commun 2005; 39: 4967- 4969. IF 3.997 C en O
15. Cosemans JM, Kuijpers MJ, Lecut C, Loubele ST, Heeneman S, Jandrot-Perrus M, Heemskerk JW - Contribution of platelet glycoprotein VI to the thromboge- nic effect of collagens in fi brous atherosclerotic lesions. Atherosclerosis. 2005 Jul;181(1):19-27. IF 3.333 C
16. Curfs DM, Knaapen AM, Pachen DM, Gijbels MJ, Lutgens E, Smook ML, Kockx MM, Daemen MJ, Schooten van FJ - Polycyclic aromatic hydrocarbons induce an infl ammatory atherosclerotic plaque phenotype irrespective of their DNA binding properties. Faseb J 2005; 19(10): 1290-1292. IF 7.252 C
17. Demir AY, Groothuis PG, Dunselman GAJ, Schurgers L, Evers JLH, Goeij de AFPM - Molecular characterization of soluble factrs from human menstrual ef- fl uent that induce epithelial to mesenchymal transitions in mesothelial cells. Cell Tissue Res 2005; aug 5: 1-13. IF 2.588 O
18. Dings RP, Williams BW, Song CW, Griffi oen AW, Mayo KH, Griffi n RJ - An- ginex synergizes with radiation therapy to inhibit tumor growth by radiosensitizing endothelial cells. Int J Cancer 2005; 115(2): 312-319. IF 4.056 O
19. Donners MMPC, Verluyten MJ, Bouwman FG, Mariman ECM, Devreese B, Vanrobaeys F, van Beeumen J, van den Akker LHJM, Daemen MJAP, Heene- man S - Proteomic analysis of differential protein expression in human atheros- clerotic plaque progression. J Path 2005; 206(1): 39-45. IF 4.563 C
20. Donners MM, Bot I, De Windt LJ, Berkel van TJ, Daemen MJ, Biessen EA, Heeneman S - Low dose FK506 blocks collar-induced atherosclerotic plaque development and stabilizes plaques in ApoE-/-mice. Am J Transplant 2005; 5(6): 1204-1215. IF: 4.940 C
Embargo expired: Fri 01-Aug-2008, 00:05 ET Turned-off Cannabinoid Receptor Turns on Colorectal Tumor Libraries Keywords CANNABINOID, COLORECTAL CANCER,DUBOIS, CB1, RECEPTOR, DECITABINE, M. D. ANDERSON Contact Information Available for logged-in reporters only Description New preclinical research shows that cannabinoid cell surface receptor CB1 plays a tumor-suppressing role in hu
THALLIUM STRESS TEST THE RADIOISOTOPES REQUIRED FOR YOUR TEST HAVE TO BE SPECIALLY ORDERED FOR YOU. IF YOU NEED TO CHANGE/CANCEL YOUR APPOINTMENT, A MINIMUM OF 72 HOURS BEFORE SCHEDULED DAY OF APPOINTMENT IS REQUIRED. YOU WILL BE CHARGED $150 IF LESS THAN A 72 HOUR NOTICE IS GIVEN (REGARDLESS OF REASON). Exam Time is approximately 3-4 hours INSTRUCTIONS • Please shower or bathe the